Co to jest rodzina zastępcza?
Rodzina zastępcza to jedna z form pomocy dzieciom, które z pewnych przyczyn nie mogą przebywać pod opieką rodziców biologicznych. Ludzie, którzy nie są rodzicami dziecka, opiekują się nim, dając mu szansę na wzrastanie w warunkach zbliżonych do naturalnych. Dziecko umieszcza się w rodzinie zastępczej lub rodzinnym domu dziecka do czasu pokonania trudności, które były przyczyną umieszczenia dziecka w pieczy.
Co rodzice zastępczy mogą zaoferować dziecku w potrzebie?
zapewniają dziecku całodobową opiekę i wychowanie
• traktują w sposób sprzyjający poczuciu godności i wartości osobistej,
• zapewniają kształcenie, rozwój uzdolnień i zainteresowań,
• zapewniają dostęp do świadczeń zdrowotnych,
• zaspokajają potrzeby emocjonalne, rozwojowe, społeczne i religijne,
• zapewniają ochronę przed bezprawną ingerencją w życie prywatne
• umożliwiają mu kontakt z rodzicami i innymi bliskimi osobami,
chyba że z uwagi na dobro dziecka sąd postanowi inaczej.
Ważne dla pieczy zastępczej jest również przygotowanie dziecka do godnego samodzielnego oraz odpowiedzialnego życia tak, aby umiało pokonywać trudności, potrafiło podtrzymywać zdrowe relacje społeczne.
Różnice między rodziną zastępczą a adopcją
W zasadzie nie powinno się porównywać opieki zastępczej do adopcji. Zupełnie inny jest cel i funkcje obu tych instytucji. Wspólne jest jedynie to, że obie zastępują rodziców biologicznych.
Rodzinę zastępczą ustanawia się, gdy potrzebna jest pomoc dla rodziny dziecka. Rodzina adopcyjna ją zastępuje. Wypiera rodzinę biologiczną.
Tymczasowa
Rodzina zastępcza: czasowa forma sprawowania opieki nad dzieckiem, łatwa do rozwiązania, max. do pełnoletności dziecka. Rodzina adopcyjna: trwała forma opieki nad dzieckiem, możliwa do rozwiązania tylko w wyjątkowych przypadkach...
Rozwiązywalna
Rodzina zastępcza: w każdym czasie można rozwiązać rodzinę zastępczą i dziecko może wrócić do rodziny biologicznej, może trafić do placówki zastępczej albo może trafić do adopcji.
Rodzina adopcyjna: wyjątkowo i tylko z ważnych powodów można rozwiązać przysposobienie, ale można rodzicom adopcyjnym ograniczyć władzę rodzicielską, tak jak rodzicom biologicznym.
W relacji z rodziną dziecka
Rodzina zastępcza: dziecko umieszczone w rodzinie zastępczej ma prawo do informacji o swoim pochodzeniu, do więzi i kontaktów z rodzicami biologicznymi. Dziecku nie zmienia się aktu urodzenia. Rodzina adopcyjna: dziecko często nie zna swojej rodziny biologicznej, nie może się z nią kontaktować, nie zna swojego pochodzenia. Adopcja jest utrzymywana w tajemnicy, a dziecku zmienia się akt urodzenia.
Wspierana finansowo
Rodzina zastępcza: otrzymuje pomoc finansową ze strony państwa na pokrycie kosztów utrzymania i wspierania rozwoju dziecka. Rodzina adopcyjna: sama pokrywa wydatki związane z opieką nad dzieckiem (jak w przypadku własnych biologicznych dzieci).